Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2023

Πόσο αυτοδιοικητικές είναι αυτές οι εκλογές ;

 

Ενόψει των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών αναθερμάνθηκε η συζήτηση για το χαρακτήρα των δήμων και των περιφερειών καθώς και η παρέμβαση των δυνάμεων που τάσσονται εναντίον του καπιταλιστικού συστήματος και επιδιώκουν την ανατροπή του.

Είναι χρήσιμη η συμμετοχή στις δημοτικές ή περιφερειακές;

Συμμετέχοντας επιδιώκουμε τη ζύμωση των θέσεων μας, την καταγραφή των δυνάμεών μας ;

Αγωνιζόμαστε για το νικηφόρο αποτέλεσμα, επιδιώκοντας την πλειοψηφία του συμβουλίου και την διεκδίκησή του δήμου ή της περιφέρειας  ;

Προσπαθώντας να απαντήσουμε στα ερωτήματα  θα πρέπει να προσδιοριστεί  ο χαρακτήρας των δήμων και των περιφερειών ,  με ποιους όρους ποιες δυνατότητες  λειτουργούν οι δήμοι και οι περιφέρειες σήμερα και εν τέλει τι δυνατότητες δίνουν για μία πολιτική υπέρ των πλατύτερων στρωμάτων του λαού.

Αν πρόκειται  για «τοπικό κράτος» πρέπει να ταχθούμε εναντίον της διαχείρισης του, αφού το κράτος είναι ο μηχανισμός καταπίεσης και εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, μεγιστοποιώντας τα κέρδη του μεγάλου κεφαλαίου. Οι δήμοι και οι περιφέρεις  είναι μεν ο κατώτερος βαθμός της διοικητικής μηχανής, προφανώς δεν είναι αυτοδιοίκηση, εξάλλου είναι ζήτημα αν στα πλαίσια οποιουδήποτε κράτους μπορεί να υπάρξει πραγματική αυτοδιοίκηση,

Ορισμένα όμως στοιχεία των δήμων τους δίνουν ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα οι δημοτικές και  περιφερειακές αρχές εκλέγονται  από το λαό, άρα είναι σε άμεση επαφή και σχέση με τους δημότες και επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό από τη θέλησή τους ιδιαίτερα αν αυτή εκφράζεται με ισχυρό τρόπο. Τα όρια αυτού του επηρεασμού ποικίλουν δεν φτάνουν φυσικά στο σημείο να ανατρέψουν  γενικά την πολιτική που οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές έχουν χαράξει.

Μία αντιλαϊκή απόφαση της Κυβέρνησης πολύ δυσκολότερα ανατρέπεται από τη λαϊκή κινητοποίηση αφού οι περισσότερες έχουν στον άξονα τους βασικούς κυβερνητικούς σχεδιασμούς. Ένα ισχυρό κίνημα με βάση τα τοπικά αλλά και τα γενικότερα προβλήματα μπορεί να παρεμποδίσει την πολιτική κάποιας  δημοτικής αρχής σε σημαντικό βαθμό.

Άρα από την άποψη αυτή η συμμετοχή σε ένα δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο  μπορεί να δώσει αποτελέσματα πρακτικά πέραν της ζύμωση των θέσεων μιας δημοτικής παράταξης.

Μία δεύτερη ουσιαστική πλευρά είναι το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας εντός του οποίου κινούνται οι δήμοι ιδιαίτερα ασφυκτικό στενό δυσκολεύοντας τα τελευταία χρόνια την εφαρμογή των πολιτικών αυτοδιοικητικών κινήσεων ,σε αυτό προστέθηκαν στο ήδη αντιδημοκρατικό θεσμικό πλαίσιο οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας αποκλείοντας τις μικρές παρατάξεις, αφαιρώντας δικαιοδοσίες από τα συμβούλια εκχωρώντας   στις  επιτροπές την απόλυτη πλειοψηφία των οποίων έδωσαν στο Δήμαρχο ανεξαρτήτως συσχετισμού.

Μεγάλο τμήμα των εκτελούμενων έργων γίνεται μέσω προγραμμάτων και κυρίως του ΕΣΠΑ. όπου όλα τα κονδύλια  είναι στοχευμένα με βάση τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης  τα συμφέροντα των πολυεθνικών και του κεφαλαίου που δεν αφήνουν περιθώρια για έργα που να καλύπτουν λαϊκές και κοινωνικές ανάγκες  .

Για να γίνουμε πιο κατανοητοί οι πόροι  μέσω των προγραμμάτων που μπορεί ένας δήμος ή μια περιφέρεια να διαχειριστεί είναι σημαντικοί. Μέσω των ΕΣΠΑ μπορούν να χρηματοδοτηθούν αρκετά έργα κι αν σε αυτό προσθέσουμε την κρατική χρηματοδότηση σίγουρα μειωμένη , αλλά δεν είναι ασήμαντη τότε διαμορφώνονται σημαντικές δυνατότητες. Επιπλέον η δίκαιη κατανομή των ανταποδοτικών τελών υπέρ των ασθενέστερων οικονομικά δημοτών είναι επίσης μία σημαντική δυνατότητα για ένα αγωνιστικό Δήμο ή περιφέρεια.

Ιδιαίτερος κομβικός παράγοντας η ακροδεξιά λειτουργώντας σαν το μακρύ βρώμικο χέρι των μεγάλων συμφερόντων του συστήματος. Ενισχύει την επέλαση του real estate, την τουριστική βιομηχανία, την εμπορική αξιοποίηση του χώρου, την μαφία των ΒΑΠΕ, τις νέες εξορύξεις. Πάντα προσπαθεί να διχάσει τους εργαζόμενους και να στρέψει την κοινωνική δυσαρέσκεια ενάντια στους αδύναμους για να αθωώσει αυτούς που πραγματικά καταστρέφουν τις πόλεις και το περιβάλλον.

Αντιθέτως οι δήμοι και οι περιφέρειες  δεν  ασχολούνται μόνο με τα τοπικά προβλήματα, αλλά επί της ουσίας πρόκειται για μια διαχειριστική κεντρική πολιτική εξυπηρετώντας ξένα κέντρα και ιδιωτικά συμφέροντα Με αυτό τον τρόπο αναδεικνύονται οι κυβερνητικές ευθύνες, οι σχεδιασμοί και τα συμφέρον που προωθούνται.

Αντιθέτως δεν είδαμε πουθενά κανέναν δήμο η περιφέρεια  να βάζει σε προτεραιότητα τα εργατικά και λαϊκά συμφέροντα (εκτός του δήμου Πάτρας και αυτό εν μέρει) να καταγγείλει τις αντεργατικές πολιτικές (πρόσφατο σχέδιο νόμου της Κυβέρνησης) την πλήρη ελαστικοποίηση του χρόνου εργασίας, τις συμβάσεις μηδενικού χρόνου εργασίας, την προστασία του περιβάλλοντος ,την ιδιωτικοποίηση ακτών και παραλιών το ξεπούλημα του φυσικού και ορυκτού πλούτου της χώρας ,την τεράστια ανεπάρκεια του Κράτους που αφήνει τον λαό απροστάτευτο απέναντι στα καιρικά φαινόμενα, τη διεκδίκηση έργων αντιπλημμυρικής και αντιπυρικής προστασίας, την παραχώρηση των λιμανιών στον αμερικανονατοικό ιμπεριαλισμό και  την εμπλοκή της χώρας  στον πόλεμο της Ουκρανίας ενάντια στα συμφέροντα  του λαού.Στοιχεία που κάνουν να ξεχωρίζει αγωνιστική δημοτική και περιφερειακή αρχή και μπορεί να έχει σημαντικά αποτελέσματα αρκεί να μη λειτουργεί διαχειριστικά αλλά δημοκρατικά και διεκδικητικά.

Με βάση τα παραπάνω είναι φανερό ότι οι δήμοι και οι περιφέρειες δεν αποτελούν φορείς «αυτοδιοίκησης», αλλά φορείς κεντρικού-επιτελικού κράτους και φορείς της αστικής εξουσίας για την προώθηση της αντιλαϊκής πολιτικής τοπικού . Έχουν ποιοτικά την ίδια με αυτή που έχει το αστικό κοινοβούλιο και κράτος με τη λαϊκή κυριαρχία, τη συμμετοχή και τη δημοκρατία. Η πορεία του τοπικού κράτους ακολουθεί τη γενική τάση αντιδραστικοποίησης του κεντρικού κράτους στον σύγχρονο ολοκληρωτικό καπιταλισμό και το νομικό-θεσμικό-οικονομικό πλαίσιο λειτουργίας του ενισχύει ακόμα περισσότερο την πραγματικότητα αυτή.

Με την υποχρεωτική πειθαρχία στους κανόνες του κεντρικού κράτους, την απόλυτη εξάρτηση από τους κεντρικούς θεσμούς, την υποταγή στις κατευθύνσεις και τις προτεραιότητες της ΕΕ μέσω των χρηματοδοτήσεων, την επιχειρηματική λειτουργία και τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος ούτε οι δήμοι και οι περιφέρειες, ούτε απλά μια «αγωνιστική δημοτική/περιφερειακή αρχή» μπορούν να γίνουν φορείς μιας πολιτικής που θα προωθεί και θα επιβάλει τις εργατικές λαϊκές ανάγκες.

Απέναντι στον σύγχρονο ρόλο δήμων και περιφερειών μπορεί να αντιπαρατεθεί μια άλλη πολιτική αντίληψη που προωθεί μορφές μαζικής λαϊκής οργάνωσης, συλλογικότητες διεκδίκησης και αγώνα, φορείς επιβολής της λαϊκής θέλησης, και ένα ισχυρό εργατικό λαϊκό κίνημα αποφασιστικών αγώνων που θα μπορεί να επιβάλει κατακτήσεις και στο σήμερα και ταυτόχρονα να προετοιμάζει τους εργαζόμενους για τις πιο συνολικές συγκρούσεις.

Αυτό  μπορεί να συμβάλει και η συνεργασία σε ένα σαφές ανατρεπτικό πολιτικό πλαίσιο και στις εκλογές και στις μάχες του επόμενου διαστήματος, με πολιτικές δυνάμεις και αγωνιστές, που μπορεί να προσεγγίζουν πλευρές της κατάστασης στο τοπικό ή συνολικό επίπεδο μέσα από διαφορετικούς δρόμους αλλά έχουν κοινή στόχευση απέναντι στις αντιλαϊκές πολιτικές, έχουν σαφή αντίληψη για το ρόλο των περιφερειών και δήμων ως τοπικού κράτους μέσα στο σύστημα εξουσίας, αναγνωρίζουν ότι οι νικηφόρες αναμετρήσεις απαιτούν αμφισβήτηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου και της πολιτικής της ΕΕ και διαχωρίζονται από διαχειριστικές λογικές.

Αυτό μπορεί να αποφευχθεί όταν πρυτανεύουν στην πολιτική τους ο σωστός σχεδιασμός, η πρόταξη των ταξικών συμφερόντων της πλειοψηφίας σε βάρος της ολιγαρχίας, όταν το μέτωπο ενάντια στην κυβέρνηση και την πολιτική της και στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σταθερό και αγωνιστικό βασικό στοιχείο που μπορεί να αλλάξει συσχετισμούς και συνειδήσεις τις δράσης της είναι  η πλατιά κινητοποίηση του λαού.